คดีตั้งผู้จัดการทรัพย์สินของผู้ไม่อยู่

    ผู้ไม่อยู่ตามกฎหมาย คือ บุคคลที่ได้ออกจากบ้านซึ่งเป็นภูมิลำเนาไป เป็นระยะเวลาไม่น้อยกว่า 1 ปี โดยไม่มีใครทราบว่า ไปอยู่อาศัยกับใคร ที่ไหน ทำงานอะไร จะกลับมาเมื่อใด และยังมีชีวิตอยู่ไหม

    หากกรณีผู้ไม่อยู่มีทรัพย์สินบางอย่าง ที่จำเป็นต้องจัดการ เช่น เป็นเจ้าของธุรกิจ เป็นต้น ถ้าผู้ไม่อยู่ไม่ได้ตั้งตัวแทนไว้ ผู้มีส่วนได้เสียประกอบด้วย คู่สมรส หรือบิดามารดา สามารถไปร้องขอต่อศาลให้ตั้งตนเป็นผู้จัดการทรัพย์สินของผู่ไม่อยู่ได้

ตัวอย่าง คำพิพากษาศาลฏีกา ที่น่าสนใจ

คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1058/2487

    ร้องขอให้ศาลสั่งให้ผู้ร้องทำพลางตามที่จำเป็น เพื่อจัดการทรัพย์ของผู้ไม่อยู่นั้น ถ้าไม่ระบุในคำร้องอ้างสิ่งที่ขอทำเป็นกิจลักษณะแล้ว ศาลต้องยกคำร้อง

ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณชิย์ ที่เกี่ยวข้อง

มาตรา 48 ถ้าบุคคลใดไปเสียจากภูมิลำเนาหรือถิ่นที่อยู่โดยมิได้ตั้งตัวแทนผู้รับมอบอำนาจทั่วไปไว้ และไม่มีใครรู้แน่ว่าบุคคลนั้นยังมีชีวิตอยู่หรือไม่เมื่อผู้มีส่วนได้เสียหรือพนักงานอัยการร้องขอ ศาลจะสั่งให้ทำการอย่างหนึ่งอย่างใดไปพลางก่อนตามที่จำเป็นเพื่อจัดการทรัพย์สินของบุคคลผู้ไม่อยู่นั้นก็ได้

    เมื่อเวลาได้ล่วงเลยไปหนึ่งปีนับแต่วันที่ผู้ไม่อยู่นั้นไปเสียจากภูมิลำเนาหรือถิ่นที่อยู่ และไม่มีผู้ใดได้รับข่าวเกี่ยวกับบุคคลนั้นประการใดเลยก็ดี หรือหนึ่งปีนับแต่วันมีผู้ได้พบเห็นหรือได้ทราบข่าวมาเป็นครั้งหลังสุดก็ดีเมื่อบุคคลตามวรรคหนึ่งร้องขอ ศาลจะตั้งผู้จัดการทรัพย์สินของผู้ไม่อยู่ขึ้นก็ได้

มาตรา 49 ในกรณีที่ผู้ไม่อยู่ได้ตั้งตัวแทนผู้รับมอบอำนาจทั่วไปไว้และสัญญาตัวแทนระงับสิ้นไป หรือปรากฏว่าตัวแทนผู้รับมอบอำนาจทั่วไปได้จัดการทรัพย์สินนั้นในลักษณะที่อาจเสียหายแก่บุคคลดังกล่าว ให้นำมาตรา 48 มาใช้บังคับโดยอนุโลม

ข้อแนะนำเพิ่มเติมจากทนายความ

1 การดำเนินคดีประเภทนี้ต้องทำเป็นคำร้อง คดีไม่มีข้อพิพาท แต่ต้องส่งสำเนาคำร้องให้แก่ผู้มีส่วนได้เสียทุกคน เว้นได้รับความยินยอมเป็นหนังสือ

2 คดีนี้อยู่ในเขตอำนาจของศาลเยาวชนและครอบครัว

หมายเหตุ อัตรานี้เฉพาะคดีที่มีเขตอำนาจศาลอยู่ในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล จังหวัดเชียงใหม่ จังหวัดลำพูน

นอกเหนือจากนี้ เพิ่มค่าเดินทางกิโลเมตรละ 5 บาท